Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Βιογραφίες: Γιάννης Σπυρόπουλος 1912-1990



























Νησιώτης στην καταγωγή γεννήθηκε στην Πύλο το 1912. Φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τους:  Ουμβέρτο Αργυρό, Σπύρο Βικάτο και Επαμεινώνδα Θωμόπουλο. Με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών συνέχισε τις σπουδές στο Παρίσι στην Ecole des Beaux Arts.
Η Παρουσία του στην πρωτεύουσα της Γαλλίας ήταν σταθμός για την καλλιτεχνική του καριέρα.
Επέστρεψε στην Ελλάδα, με την έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1939) όπου παρέμεινε και δούλεψε ως το τέλος της ζωής του.
Στους πίνακες της δεκαετίας του 50 αξιοποιεί με φαρδιές πινελιές και λεπτότατους γραφισμούς την έκφραση ενός κοσμικού γίγνεσθαι. Το 1960 οδηγούμενος από μιαν αίσθηση «φωτός εκ των ένδον» που παραπέμπουν στις  ελληνικές μνήμες του, δημιουργεί ολοένα και μεγαλύτερους πίνακες με κυρίαρχες χρυσές  ανταύγειες διάφανου χρώματος.
Η προσπάθεια ένταξης του έργου του σε οποιοδήποτε από τα ρεύματα της σύγχρονης αφαίρεσης είναι έργο δύσκολο. Το πολύ μεγάλο και πολύ αξιόλογο έργο το παρουσίασε σε  ατομικές και ομαδικές εκθέσεις  στην Ελλάδα  και στο εξωτερικό.
Πίνακές του κοσμούν την Εθνική Πινακοθήκη, την Τράπεζα Ελλάδος, το Υπουργείο Εξωτερικών, το Δημαρχείο Αθηνών, τη Συλλογή Λεβέντη, και πολλά Μουσεία και συλλογές του εξωτερικού.
Τιμήθηκε με βραβεία και διακρίσεις (βραβείο UNESCO, Μπιενάλε Βενετίας, Χρυσό Μετάλλιο της Οστάνδης, Ταξιάρχης του Φοίνικος, Αθήνα, Gottfried von Herder, Πανεπιστήμιο Βιέννης).
Από το 1991 το σπίτι του στην Αθήνα  λειτουργεί ως Μουσείο.
[Επιμέλεια: Βικτωρία Κουτσουπιά για το Ι.Μ.ΕΤ.artem.gr]     

Θ.Χρήστου, Ακρυλικό σε χαρτόνι, 40Χ50εκ  
Μικος, Λάδι σε μουσαμά, 30X40εκ

   

A.Κούσης, Ακρυλικό ας μουσαμά, 40Χ50εκ
. 










    

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

Βιογραφία: Νίκος Εγγονόπουλος (1910-1985)
























Ο  Νίκος Εγγονόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα  και σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών (1932-38). Δάσκαλοί του ήταν ο Κ. Παρθένης, Δ. Μπισκίνης και Γ. Κεφαληνός και άλλοι. Την καλλιτεχνική άσκηση τη συνέχισε με δάσκαλο τον Ε. Ιωαννίδη και με τη βοήθεια του Φώτη Κόντογλου και του καθηγητού Α. Ξυγκόπουλου.  Μ’ αυτούς εμβάθυνε στην ουσία της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης. Συνέχισε τις  σπουδές του στο Μόναχο, και στη συνέχεια στην Ιταλία:  Ρώμη,  Φλωρεντία και  Ραβέννα. Επί σειρά ετών εργάστηκε στο Δημόσιο και στην Ανωτάτη Εκπαίδευση.
Το 1967 διορίστηκε καθηγητής στην Αρχιτεκτονική Σχολή στην έδρα της ζωγραφικής και του ελευθέρου Σχεδίου. Η παρουσία του στα εικαστικά δρώμενα χαρακτηρίζεται  από ένα οικουμενικό ιδίωμα και ταυτόχρονα είναι συνδεδεμένη με βασικές αφετηρίες της αρχαιότητας και της νεώτερης Ελληνικής Τέχνης.
  Η πρώτη ατομική έκθεσή του  πραγματοποιήθηκε το  1939, μαζί με την έκδοση της πρώτης του ποιητικής συλλογής, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις του κοινού  και κυρίως των κριτικών της τέχνης. Έργα του,  της πρώτης σουρεαλιστικής περιόδου, προδίδουν πρωτότυπη κι ευρηματική διασταύρωση της Αρχαίας Ελληνικής και Βυζαντινής Τέχνης. Εκτός από τη ζωγραφική και την ποίηση, εικονογράφησε βιβλία, έκανε θεατρικά σκηνικά και σχέδια ενδυμασιών για θεατρικά έργα.
Το 1985 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης του Υπουργείου Παιδείας και το 1966, ως ζωγράφος, με το Χρυσό Σταυρό Γεωργίου του Α΄. Παρουσίασε έργα του σε ατομικές εκθέσεις και σε ομαδικές (Ν. Υόρκη 1939), σε επαγγελματική Έκθεση (1942 και 1943), αλλά και πολλές Πανελλήνιες.
  Ζωγραφικά έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Μουσείο Αλ. Σούτσου, στις Πινακοθήκες του Δήμου Αθηναίων και Θεσσαλονίκης, στην Εθνική Τράπεζα και σε πολλές  άλλες αίθουσες  τέχνης.
[Επιμέλεια: Βικτωρία Κουτσουπιά για το Ι.Μ.ΕΤ.artem.gr]     

T. Χρήστου, ακρυλικό σε κ. πλακέ, 30x40εκ. 
 
  



Δ.Βόλνας, λάδι σε καμβά, 20Χ25εκ. .
Δ.Μαυροκεφαλιδης , λάδι σε καμβά, 55x44εκ.

Κ.Λάμπρου, ακρυλικό σε καμβά,18x23 εκ.  














    

Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2011

Βιογραφία: Ορέστης Κανέλλης (1910-1979)


























Ο ζωγράφος Ορέστης Κανέλλης θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της Λέσβου.
 Στο ενεργητικό του έχει έναν πολύ μεγάλο αριθμό ατομικών και ομαδικών εκθέσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Έργα του βρίσκονται σε ελληνικά μουσεία και σε ιδιωτικές συλλογές.
 Πέρα από το καλλιτεχνικό του έργο υπάρχουν πολλά δημοσιευμένα κείμενα του σε περιοδικά τέχνης, τα  οποία άσκησαν σημαντική επιρροή στην εξέλιξη της ελληνικής τέχνης.
 Το μεγάλο του καλλιτεχνικό έργο διακρίνεται από την ανάγκη του να ζωγραφίζει μόνο αυτά που τον συγκινούν και με τέτοιον τρόπο ώστε να εκφράζει την ιδιαιτερότητά τους.
 Τα έργα του Κανέλλη είτε είναι τοπία, ελαιώνες, καιθαλασσογραφίες, είτε είναι πορτρέτα παιδιών, κολυμβητών και αγαπητών προσώπων, χαρακτηρίζονται από το ότι αποδίδει τον εσωτερικό τους κόσμο και όχι μόνο την επιφάνεια.
Με αφετηρία την αντικειμενική μορφή του τοπίου, αποδίδει αυτό που εκείνος νιώθει και βλέπει μέσω έντονων και εκφραστικών χρωμάτων, σωστού σχεδιασμού μορφών και άπλετου φωτός.
 Το  προσωπικό του αυτό ύφος έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ξεχωριστών και καθαρά λυρικών  τοπίων…

 
[Επιμέλεια: Βικτωρία Κουτσουπιά για το Ι.Μ.ΕΤ.artem.gr]    

   
Θ. Χρήστου, λάδι σε
μουσαμά, 13Χ18 c.m.
Τ. Χρήστου, ακρυλικό σε
κόντρα πλακέ, 22Χ22 c.m.

M. Βουτσά, ακρυλικό
 σε ξύλο, 43Χ41 c.m.



    

Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2011

Βιογραφία: Βιλφρέδο Λαμ (Wilfredo Lam)
























O Υπερρεαλιστής ζωγράφος Βιλφρέδο Λαμ γεννήθηκε στη Σάγουα λα Γκράντε της Κούβας το 1902 και πέθανε το 1982.  Το 1938 μετοίκησε στο Παρίσι. Η παρουσία του στην Ευρώπη συνοδεύτηκε από τη μελέτη πολλών έργων υπερεαλιστών ζωγράφων όπως του Ιερώνυμου Μπος και του Φρανθίσκο Γκόγια και πολλών άλλων. Μέντορας και στενός φίλος του Βιλφρέδο Λάμ ήταν ο Πάμπλο Πικάσο.  Με τη βοήθεια του Πικάσο ο Λαμ μπήκε στους κύκλους των πρωτοπόρων του υπερρεαλισμού.

Η καλλιτεχνική ταυτότητα του Λαμ διαμορφώθηκε μέσα από το πλήθος των επιρροών που δέχτηκε. Συνδύαζε την αισθητική του αυτοματισμού με τις εύπλαστες φυτικές και ζωικές φόρμες. Τα τροπικά φυτά που μελέτησε όταν ήταν φοιτητής στην Αβάνα τον επηρέασαν για πάντα.

Ο Λαμ ασχολήθηκε επίσης με τους μύθους των πρωτογόνων λαών της Αφρικής και κυρίως της Κούβας. Έτσι εξηγείται η απεικόνιση πολλών πρωτογόνων πνευμάτων στα έργα του Λαμ. Συνδυάζει μυστηριώδεις εικόνες με ανθρωπόμορφες φιγούρες σε μονόχρωμο συνήθως φόντο. Η καλλιτεχνική προσπάθεια του Βιλφρέδο Λαμ συνοψίζεται στην κατανόηση και απεικόνιση της  πραγματικότητας και κυρίως της υπέρ – πραγματικότητας μέσω της τέχνης.

 
[Επιμέλεια: Μαρία Ωραιοζήλη  Κουτσουπιά για το Ι.Μ.ΕΤ.artem.gr]    

   
W. Stoyan, ακρυλικό σε καμβά, 40x60εκ.
Ορ.Κος, σινική μελάνη σε καμβά,, 30x40εκ.

Βόλνας Δ., ακρυλικό σε κ. πλακέ, 30Χ40εκ



    

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2011

Βιογραφία: Ρομπέρτο Μάτα



Δ. Βόλνας, Ακρυλικο σε καμβά. 30Χ40εκ.
Ο Ρομπέρτο Μάτα (Roberto Antonio Sebastián Matta Echaurren) γεννήθηκε το 1911 στο Σαντιάγκο της Χιλής και πέθανε το 2002. Παρά την καθυστερημένη προσχώρησή του στον Υπερρεαλισμό, το 1938, όταν ο ουτοπισμός είχε ξεπεραστεί πια σαν κυρίαρχη τάση, ο μεγάλος αυτός ζωγράφος έδωσε μια νέα πνοή στο κίνημα. 
 
Για τον Ρομπέρτο Μάτα ο ουτοπισμός είχε να κάνει με την απεικόνιση του ενός καθαρά εσωτερικού κόσμου – τοπίου. 

Ο ίδιος αναφερόταν σε «ψυχολογικές μορφολογίες» ή «στο ίχνος των μεταμορφώσεων που προκύπτουν από την εκπομπή ενεργειών και την απορρόφησή τους στο αντικείμενο από την πρώτη του εμφάνιση ως την τελική του μορφή σε ένα γεωδαιτικό ψυχολογικό περιβάλλον».
C. Nikolaou,.ακρυλικό σε μουσαμά, 40Χ50εκ.

Επηρεασμένος από την θεωρεία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, ο Μάτα ήταν απόλυτα πεπεισμένος ότι οι εικαστικές τέχνες θα μπορούσαν να απεικονίσουν τo χρόνο, την αλλαγή και κυρίως την εξέλιξη του εσωτερικού μας κόσμου – τοπίου.

Θαυμαστής του Μάτα, ο Μρπετόν τον χαρακτήρισε «τρισδιάστατο καλλιτέχνη ο οποίος δημιούργησε τοπία με πολλούς ορίζοντες».
[Επιμέλεια: Χρυσάνθη Ωραιοπόυλου για το  Ι.Μ.Ε.Τ.  artem.gr]

Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2011

Άρθρο: «Τέχνῃ γλυκάζων τὸ πικρὸν τῶν ἐντολῶν…»1

Χρήστου Θ.,  λάδι σε μουσαμα, 60χ80εκ
Γιατί καταφεύγουμε στην Τέχνη; 
Τι επιζητούμε προσπαθώντας να συλλάβουμε και να αποκωδικοποιήσουμε τα μηνύματα ενός ποιητή, ενός ζωγράφου, ενός γλύπτη, ενός μουσικού, ενός καλλιτέχνη; 
Γιατί μάς έλκει η ομορφιά και η αρμονία – όπως ο καθένας μας την αντιλαμβάνεται και την τοποθετεί στον «κόσμο του»; 
Τι υπάρχει μέσα σε κάθε έργο Τέχνης, που είναι -πολλές φορές- ανεξάρτητο από τις προθέσεις του δημιουργού του, και που αιχμαλωτίζει την προσοχή μας, τέρπει την σκέψη μας, πυροδοτεί την φαντασία μας, αυξάνει την ευφορία μας; 
Είναι μόνον η αίσθηση του «ωραίου», με τις διαβαθμίσεις, τις εντάσεις, τις πυκνότητες, τις υπερβολές, τους συνδυασμούς και τις αντιθέσεις, που χαρακτηρίζουν κάθε εποχή και κάθε περιοχή; 
Είναι μόνον η πειθαρχία στις επιταγές του συρμού, που ανακαλύπτει, αναδεικνύει, επιβάλλει και
Βεργίδης Δ., λάδι σε μουσαμα, 60Χ80εκ.
-όχι σπάνια- καταποντίζει ρεύματα, τάσεις, κινήματα, πρόσωπα και ομάδες; 
Είναι μόνον η (πάντοτε επίκαιρη, μα όχι πάντα θεμιτή) επιθυμία του οικονομικού κέρδους, που χυδαία αλλά αναπόφευκτα μετατρέπει σε ταπεινό εμπόρευμα τις ωδίνες του καλλιτέχνη και τις ηδονές του φιλότεχνου; 
Είναι μόνον η προσδοκία να ικανοποιηθεί η έμφυτη στον άνθρωπο ανάγκη της επικοινωνίας, της «συνομιλίας» με άλλους ανθρώπους, που ιδιαίτερα στο πεδίο της Τέχνης υπερβαίνει τα δεσμά του χρόνου, τα όρια του χώρου, τα εμπόδια της γλώσσας, τις αποστάσεις των κοινωνικών διαστρωματώσεων, τα χάσματα κάθε οικονομικής, μορφωτικής ή αναπτυξιακής βαβέλ; 
Όλ’ αυτά, και μαζί τους και πολλά άλλα, αποτελούν ένα τμήμα των αιτίων, που μας οδηγούν στον αυλόγυρο της Τέχνης. 
Bεργίδης Δ.,  λάδι σε μουσαμα, 30X30εκ.
Που μας φέρνουν κοντά της – κι εκεί ο καθένας, ανάλογα με τις δυνάμεις, με τις φιλοδοξίες, με την προαίρεση και, κυρίως, με τα μεράκια και τους καημούς του, αναλαμβάνει το διακόνημά του: άλλος, πιο προικισμένος, από τον θρόνο του δημιουργού, του καλλιτέχνη, κι άλλος απ’ το μετερίζι του φιλότεχνου, του συλλέκτη, του θαυμαστή, του μελετητή, του απλού θεατή ή ακροατή, που νοιώθει ευτυχής ακόμη και με τα ψιχία τα πίπτοντα από της τραπέζης…
Όμως, έτσι, επανερχόμαστε στο αρχικό ερώτημα:  Γιατί καταφεύγουμε στην Τέχνη;  ή μάλλον :  Ποια δύναμη ενυπάρχει στην Τέχνη, ώστε να προκαλεί ικανοποίηση, πληρότητα, τέρψη, ευτυχία, ακόμη και με τα «ψιχία»; 
Ψήγμα πατερικού χρυσού η απάντηση, λάμπει σ’ ένα από τα ποιήματα του Αγίου Γρηγορίου του Ναζιανζηνού, που, αιτιολογώντας -αυτός ο Μέγας Θεολόγος- την ενασχόλησή του με την ποίηση, αποκαλύπτει:  «Τέχνῃ γλυκάζων τὸ πικρὸν τῶν ἐντολῶν». 
Τραχύς και τραγικός ο βίος του κάθε ανθρώπου, τόσο στον καιρό του Ναζιανζηνού, όσο και στις μέρες μας, τις γεμάτες οδυνηρές εκπλήξεις, παρατεινόμενες αγωνίες, απροκάλυπτους εκβιασμούς και αναίσχυντες απειλές. 
Μέσα σ’ αυτό το ζοφρό περιβάλλον, η συγκρότηση και ανόρθωση μιας ηθικής προσωπικότητας, που θα αναζωπυρώνει την ελπίδα και θα αποτελεί πολύτιμη βακτηρία για τον συνάνθρωπο, μπορεί να αναληφθεί και, υπό προϋποθέσεις, να επιτευχθεί, με την τήρηση παραγγελμάτων και εντολών, που απευθύνονται σε Ανθρώπους και όχι σε αριθμούς και στατιστικά μεγέθη. 
Καφά Ζ., άγ. Χαράλαμπος, Χειμάρα,
λάδι σε μουσαμά 60Χ80εκ.
Εντολών, που, με τα μέτρα της «αγοράς», του ανελέητου παζαριού, του οδοστρωτήρα των αξιών, φαίνονται παρωχημένες, γραφικές, σκουριασμένες, αστείες. 
Και που δεν παύουν να είναι, «εκ πρώτης γεύσεως», πικρές, τόσο για τους ξεροκέφαλους, που τις γεύονται και πασχίζουν να τις εφαρμόσουν, όσο και για τον περίγυρό τους. 
Αυτό το «πικρόν» των εντολών, μάς αναγγέλλει ο Θεολόγος, το γλυκαίνουμε με την Τέχνη. 
Γι αυτό καταφεύγουμε σ’ αυτήν:  για την ενδιάθετη παραμυθία, την αυτοφυή και γνήσια παρηγοριά που προσφέρει, είτε το γνωρίζουμε, είτε δεν το γνωρίζουμε.  Και για την σωτηρία της ψυχής μας, που την προσφέρει γλυκάζουσα το πικρόν.  Μόνον που αυτό το τελευταίο, για να συμβεί, πρέπει και να το θέλουμε.
[Επιμέλεια: Μαρία – Άννα Ιωσηφίδου για το  Ι.Μ.Ε.Τartem,gr]
[1] Γρηγόριος Ναζιανζηνός, P.G. 57, 1329