Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2014

To Ημερολόγιο του Artem για το νέο έτος 2015

Φιλότεχνοι συνδρομητές του artem, δείτε ΕΔΩ το συλλεκτικό ημερολόγιο του 2015, σε επιμέλεια του Απόστολου Ιωσηφίδη και εικονογράφηση του Ορέστη Κουτσουπιά.
Τα κείμενα έχουν αντληθεί από το πρόσφατο πόνημα του Βεροιώτη ιατρού Ορέστη Σιδηρόπουλου «Οδοιπορικό 1935 – 1955», ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό, όπου "βιογραφείται" παράλληλα και η πόλη της Βέροιας και που ομολογουμένως, διαβάζεται απνευστί...

Το Ινστιτούτο Artem σας εύχεται το 2015 να είναι μια χρονιά Δημιουργική, μ' Ελπίδα και γεμάτη Ελληνική Τέχνη!
Αντώνης Δ. Κουτσουπιάς, Πρόεδρος I.M.E.T. artem.gr

Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2014

Πέθανε η γνωστή ζωγράφος Νέλλη Ανδρικοπούλου


Πέθανε σε ηλικία 93 ετών η γνωστή ζωγράφος Νέλλη Ανδρικοπούλου, πρώτη σύζυγος του Νίκου Εγγονόπουλου.
Η Νέλλη Ανδρικοπούλου γεννήθηκε το 1921 στην Κωνσταντινούπολη. Το 1936 η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Το 1939 γράφτηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το 1943 μπήκε στο εργαστήριο του Μιχάλη Τόμπρου, προκειμένου να σπουδάσει γλυπτική.
Τα Χριστούγεννα του 1945 σαλπάρισε -μαζί με αρκετούς άλλους- με το θρυλικό λίμπερτι «Ματαρόα» και έμεινε στο Παρίσι σπουδάζοντας γλυπτική. Εκεί, τον Μάιο του 1947, εξέθεσε γλυπτικά και ζωγραφικά της έργα στην Πανεπιστημιούπολη, μαζί με άλλους Έλληνες υποτρόφους, τον Κώστα Κουλεντιανό, τον Μέμο Μακρή κ.ά.
Στα τέλη του 1947 επέστρεψε στην Αθήνα και το 1949 έγινε μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός». Έλαβε μέρος –με ζωγραφικά έργα και σχέδια- στην έκθεση της ομάδας, στο Ζάππειο, τον Δεκέμβριο του 1949, καθώς και στην έκθεση που πραγματοποίησε ο «Αρμός» στη Θεσσαλονίκη, τον Μάιο του 1950.
Είχε ήδη γνωρίσει τον Νίκο Εγγονόπουλο στην Πανελλήνιο του 1948, τον οποίο και παντρεύτηκε τον Μάρτιο του 1950. Ο γάμος της με τον Εγγονόπουλο την απομάκρυνε σταδιακά από την τέχνη. Το 1954 το ζευγάρι χώρισε και η Ανδρικοπούλου ξεκίνησε μια νέα σταδιοδρομία ως ξεναγός, συνεχίζοντας να ζωγραφίζει και, κυρίως, να σχεδιάζει. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 χρονολογείται το πλούσιο μεταφραστικό και λογοτεχνικό της έργο, με τα βιβλία της να έχουν περισσότερο αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, όπως τα Επί τα ίχνη του Εγγονόπουλου (Ποταμός, 2003) και Το ταξίδι του «Ματαρόα» (Εστία, 2007).

[TVXS - TV]

Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

Η έκθεση «Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον El Greco» ανοίγει για το κοινό την Πέμπτη στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

 Τρία έργα του Ελ Γκρέκο («Προσκύνηση των Μάγων», «Ο Ευαγγελιστής Λουκάς ζωγραφίζει την εικόνα της Παναγίας» και η «Κοίμηση της Θεοτόκου») από την κρητική περίοδο του καλλιτέχνη, «συνομιλούν» για πρώτη φορά με σύγχρονά τους στην έκθεση «Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον El Greco», που από αύριο Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2014 ανοίγει για το κοινό.
Η έκθεση που εγκαινιάζεται αύριο από τον υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Κ. Τασούλα και η οποία «κλείνει» τον κύκλο των εκδηλώσεων για τον Ελ Γκρέκο, περιλαμβάνει πολλές πρωτοτυπίες, όπως το γεγονός ότι για την υλοποίησή της προηγήθηκε μια εκτεταμένη έρευνα ως προς το πλαίσιο, πολιτικοοικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό, το οποίο αναπτύχθηκε στη βενετσιάνικη Κρήτη τον 16ο αιώνα, την εποχή που έζησε ο Ελ Γκρέκο.
«Η έκθεση επιστημονικά θέλησε να ρίξει φως στην κοινωνία μέσα στην οποία συγκροτήθηκε και διαμορφώθηκε καλλιτεχνικά αλλά και ως προσωπικότητα ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ένα κομμάτι εν πολλοίς άγνωστο στο ευρύ κοινό, αλλά πολύ γνωστό στο ειδικό ερευνητικό κοινό, με έναν τρόπο παρουσίασης που αποτελεί πρωτοτυπία», δήλωσε η δρ. Αναστασία Λαζαρίδου, νυν προϊσταμένη στην Εφορεία Ανατολικής Αττικής και μέχρι πρότινος διευθύντρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου προς τους δημοσιογράφους που παραβρέθηκαν στη συνέντευξη Τύπου η οποία δόθηκε σήμερα το μεσημέρι.
Οι πρωτοτυπίες αυτές εμφανίζονται τόσο μέσα από τα ίδια τα εκθέματα, κάποια από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, όσο και μέσα από τη συγκριτική παρουσίαση των έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και των συγχρόνων του, όπως ο Γεώργιος Κλόντζας και ο Δαμασκηνός, καθώς και των δυτικών προτύπων του, με τρόπο ευφάνταστο αλλά και λειτουργικό, καθώς ο επισκέπτης μπορεί να τα αντιληφθεί σχεδόν με μια ματιά.
Μεταξύ των αντικειμένων που ξεχωρίζουν είναι η περίφημη εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα με θέμα «Κήρυγμα σε εκκλησία» από τον ναό των αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στο Σεράγεβο (Παλαιά Σέρβικη Ορθόδοξη Εκκλησία), η οποία για πρώτη φορά εμφανίζεται σε κοινό, ελληνικό και ξένο, είναι δε το πρώτο αντικείμενο πολιτιστικής κληρονομιάς που εξάγεται για να παρουσιαστεί εκτός συνόρων, από συστάσεως του κράτους της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.
Η εικόνα, «ομιλούσα» θα έλεγε κανείς καθώς δίνει με ιδιαίτερη σαφήνεια το θεολογικό μήνυμα που θέλει να περάσει, είναι γνωστή στην έρευνα από τη δεκαετία του'80 (από Έλληνες ερευνητές) και φέρει, όπως και τα υπόλοιπα έργα του καλλιτέχνη από τον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), το ιδιαίτερο ύφος και τις πρωτότυπες μικρογραφικές και πολυπρόσωπες συνθέσεις που χαρακτηρίζουν την τεχνοτροπία του.
Η έκθεση, που αναπτύσσεται σε όλους τους χώρους του Μουσείου, διαρθρώνεται σε τρεις ενότητες: Η πρώτη ενότητα, που παρουσιάζεται στο τμήμα των περιοδικών εκθέσεων, αφορά την «Κρήτη τον 16ο αιώνα». Δίνει έμφαση στην κοινωνική διαστρωμάτωση, αλλά και στον τρόπο που το θρησκευτικό δόγμα, οι συγκρούσεις και οι θεολογικές συμπορεύσεις διαμορφώνουν μια πολύ συγκεκριμένη εικονογραφία, καθώς και στον ρόλο που έπαιξε η οικονομία και το εμπόριο στη διαμόρφωση, οικονομικά και καλλιτεχνικά, των κατευθύνσεων αυτών. Η δεύτερη ενότητα, με τίτλο «Οι καταβολές του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου», που παρουσιάζεται στο Κτίριο της Δουκίσσης Πλακεντίας, αποτελεί ίσως το λαμπρότερο κομμάτι, «με την έννοια της σημαντικής κατάθεσης της έκθεσης, δηλαδή μέσα σε ποιο πνευματικό κόσμο ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος διαμορφώνεται», σύμφωνα με την κ. Λαζαρίδου. Στην ενότητα αυτή μπορεί κανείς να αντιληφθεί τα διαβάσματα του καλλιτέχνη, τις στάσεις της ζωγραφικής, τους παραγγελιοδότες του, καθώς και την κατανομή της εργασίας μέσα στο εργαστήριό του.
Τέλος, η τρίτη ενότητα, όπου παρουσιάζονται τα τρία έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (δύο από το Μουσείο Μπενάκη και ένα από τον ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου από τη Μητρόπολη Σύρου) σε καλλιτεχνικό διάλογο με τα έργα των συγχρόνων του, ρίχνει φως στα εικονογραφικά πρότυπα του Ελ Γκρέκο, στη μοναδική χρήση του χρώματος, ειδικά του χρυσού, «που μόνον αυτός ξέρει να χρησιμοποιεί», όπως ανέφερε η πρώην διευθύντρια του μουσείου, καθώς και στον τρόπο που διαπλέκει τον πραγματικό με τον υπερβατικό κόσμο.
[ΜΑTRIX24]

Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2014

Δημοπρατούνται στο Ζαππειο Μέγαρο «φιλελληνικά» ρολόγια και νεοελληνική ζωγραφική

Ιστορικά έργα, «φιλελληνικά» ρολόγια και νεοελληνική ζωγραφική, περιλαμβάνει η επόμενη δημοπρασία του Οίκου Βέργος, που πραγματοποιείται στις 12 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η δημοπρασία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, μια πολύ σημαντική ενότητα πινάκων και λιθογραφιών, με θέμα τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, με την οποία επισφραγίστηκε η απελευθέρωση της χώρας μας από τον τουρκικό ζυγό.
Εκτός από πορτρέτα των πρωταγωνιστών της, Κόδριγκτον και Δεριγνύ, θα δημοπρατηθεί μια σκηνή της ναυμαχίας φιλοτεχνημένη από τον σπουδαίο 'Αγγλο ζωγράφο Thomas Luny (1759-1837), που απεικονίζει την κρίσιμη στιγμή της καταστροφής της αιγυπτιακής ναυαρχίδας από την βρετανική.
Την ενότητα συμπληρώνουν δέκα φιλελληνικά ρολόγια, κατασκευασμένα στη Γαλλία το δεύτερο τέταρτο του 19ου αιώνα, στον απόηχο των μεγάλων κατορθωμάτων του ελληνικού λαού κατά τη διεξαγωγή του αγώνα του κατά των Τούρκων.
Επίσης, αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, 118 προσεκτικά επιλεγμένα έργα συγκροτούν την κατηγορία της νεοελληνικής ζωγραφικής, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν έργα των:
Γ. Γαΐτη, Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Δ. Διαμαντόπουλου, Ν. Εγγονόπουλου, Γ. Ιακωβίδη, Φ. Κόντογλου, Γ. Μόραλη, Μ. Οικονόμου, Γ. Σπυρόπουλου, Π. Τέτση, Γ. Τσαρούχη, Α. Φασιανού, κ.ά.
Αναφέρεται ενδεικτικά, το περίφημο πορτρέτο του Στρατή Δούκα φιλοτεχνημένο το 1923 από τον Φώτη Κόντογλου, ένα εκφραστικό πορτρέτο νεαρής κυρίας ζωγραφισμένο από τον Νίκο Λύτρα, τον αινιγματικό «Τοξότη» του Νίκου Εγγονόπουλου και τον «Μικρό βιοπαλαιστή» του Γεωργίου Ιακωβίδη.
Θα προηγηθεί, πάντως, έκθεση των έργων, την οποία θα φιλοξενήσει η Γκαλερί Ζουμπουλάκη από την Τρίτη 9 Δεκεμβρίου έως την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου.
[real]
Ο κατάλογος στο vergosauctions.com

19η ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ Θ. Ευαγγελινού ‘Ελληνων Τεχνη’


Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Καλών Τεχνών (TEFAF) , ο τζίρος της παγκόσμιας αγοράς έργων τέχνης,  ξεπερνά το υπερμέγεθες ποσό των 47 δις ευρώ ετησίως, ενώ το μερίδιο που αντιστοιχεί στην ευρωπαϊκή αγορά, ανέρχεται στα 17 δις, περί το 36% του συνόλου.
Παρά την βαθειά διαρθρωτική κρίση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, η αγορά της τέχνης άντεξε και ναι μεν διόρθωσε σημαντικά τους δείκτες της, επαναξιολογώντας το εγχώριο πολιτιστικό προϊόν, αναμφισβήτητα όμως παρέμεινε στις πρώτες θέσεις κάθε μορφής επένδυσης.
Αν η αγορά μπορούσε να αφουγκραστεί με περισσότερη προνοητικότητα τις θέσεις και εκτιμήσεις μου- όπως προσπαθούσα να  τις αποτυπώσω  επί μια δεκαετία και από τούτην εδώ την σελίδα – είναι βέβαιον πως θα είχε μια πιο ομαλή εξέλιξη, χωρίς φούσκες, και θα έδειχνε σήμερα ακόμη πιο αξιόπιστη και ισχυρή. Στο πλαίσιο όμως  χειρισμού της πραγματικότητας υπό της προσταγές της αγοράς και του προωθητικού της συστήματος, στοχοποιήθηκα αλλά  τελικά δικαιώθηκα.
Η δημιουργικότητα, η ευρηματικότητα και η ικανότητα όμως, υπάρχουν στο DNA μας... και δεν θα πρέπει οι θεσμοί να αναγκάζουν έναν Δομήνικο Θεοτοκόπουλο να γίνεται... El Greco για να κατακτήσει τον κόσμο... για να αναφερθούμε επί τη ευκαιρία και στον μεγάλο αυτόν Έλληνα δημιουργό, αφού φέτος κλείνουν 400 χρόνια από τον θάνατο του.
Φίλοι έξω από τα σύνορά μας που γνωρίζουν σιγά-σιγά την σύγχρονη ελληνική τέχνη – κυρίως μέσα από τους καταλόγους δημοπρασιών – πλέκουν ύμνους γι αυτήν. Την εκθειάζουν, μαγεύονται και τώρα πια την αγοράζουν... Άγγλοι, Αμερικανοί, Γάλλοι. Αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να αυξήσουμε, να βελτιώσουμε, να εξελίξουμε..
Η οικονομική κρίση μπορεί να οδηγήσει σε επαναπροσδιορίσεις και μέσω της προσπάθειας ανασυγκρότησης δυνάμεων, να επέλθουν συνειδητοποιήσεις ώστε να προσεγγίσουμε με μεγαλύτερη σύνεση την ελληνική αγορά της τέχνης. ‘...η οικονομική κρίση σαφώς επηρεάζει την διεθνή αγορά έργων τέχνης, όπως και όλους τους τομείς, αλλά με έναν διαφοροποιημένο τρόπο, επειδή η αγορά τέχνης είναι μία περίεργη αγορά, με δικά της ειδικά χαρακτηριστικά’, αναφέρει συγκεκριμένα ο  Guillaume Cerutti πρόεδρος των Sotheby’s της Γαλλίας σε συνέντευξή του. ‘…είναι μια αγορά όπου υπάρχουν μόνο άτομα, ιδιώτες συλλέκτες και συγκεκριμένα αντικείμενα. Υπάρχουν πολύ ειδικά χαρακτηριστικά και κατά συνέπεια, μπροστά στην κρίση, παρατηρούμε αριστουργήματα, σπάνια νομίσματα ή αντικείμενα, επώνυμους ζωγραφικούς πίνακες, να μην επηρεάζονται από την κρίση. Αντιθέτως, γίνονται πιο περιζήτητα, τα αναζητούν οι συλλέκτες ή επενδυτές. Η αγορά έργων τέχνης λοιπόν, ως μια ιδιαίτερη αγορά, διέπεται και από ιδιαίτερους κανόνες φόρων και νόμων και, όπως εξηγεί ο Guillaume Cerutti, ‘…ένα έργο μπορεί να πουληθεί στο Παρίσι, όμως ο ιδιοκτήτης του μπορεί επίσης να αποφασίσει να το πουλήσει πολύ εύκολα στο Λονδίνο ή την Γενεύη..και σήμερα, με την τεχνολογία, το internet..και με την ανάπτυξη των επικοινωνιών από τους οίκους δημοπρασιών, είναι δυνατό να παρέχονται πληροφορίες ακόμα και στο σπίτι, οπουδήποτε και αν μένει κανείς στον κόσμο. Επομένως και από φορολογικής άποψης, είναι θετικός παράγοντας, επειδή μπορεί να δημιουργήσει μια μετατόπιση αυτών των αγοραπωλησιών έργων τέχνης αναλόγως των οικονομικών συμφερόντων του συλλέκτη...’.
Ίσως τελικά μέσα από αυτή τη συνθήκη η ελληνική αγορά τέχνης, να βρει το δρόμο της, σύμφωνα με τα πρότυπα της Ευρώπης, να θεσμοθετηθεί επίσημα η έρευνα και η προστασία της από τις διάφορες παρατυπίες & παρεμπόριο, να δοθούν κίνητρα στις νέες γενιές δημιουργών και να διεκδικήσει ξανά την θέση που αρμόζει στην τέχνη της χώρας που τη γέννησε. Να διεκδικήσει μεγαλύτερο μέρος στα νούμερα αυτά που δίνει επίσημα το TEFAF... να κάνει ξανά τον κόσμο να θαυμάζει νέες Αφροδίτες, νέους Ερμήδες, νέες Καρυάτιδες... Να βγει απ το καβούκι της, απ την εσωστρέφεια και την συντήρηση και, μαζί με το φως και τη θάλασσα, να στρέψει τα διεθνή βλέμματα ξανά επάνω της!!
ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ: 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014, 7:00 μ.μ. ΗΛΕΚΤΡΑ ΠΑΛΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ
ΕΚΘΕΣΗ: 8 & 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Ο κατάλογος στο hellenicauctions.com
[Θάνος Ευαγγελινός, Δεκέμβριος 2014]