Τετάρτη 23 Μαΐου 2012

Έλληνες Ζωγράφοι: Μιχαήλ Παπαγεωργίου (Doris)


  Αν και το όνομά του, Doris, παραπέμπει σε ξενική καταγωγή, στην πραγματικότητα πρόκειται για  Έλληνα ζωγράφο, ο οποίος γεννήθηκε και πέθανε στην Αθήνα (1896 – 1987). Η  Δωρίδα της Φωκίδας, από όπου καταγόταν, του έδωσε το ψευδώνυμο Δωρίς – Doris, με το οποίο και υπέγραφε τα έργα του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Μιχαήλ Παπαγεωργίου. 

 
Από το 1913 ως το 1916 εργάστηκε ως σχεδιαστής και γελοιογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά. Στη συνέχεια έφυγε για το Παρίσι. Σπούδασε φοιτώντας σε διάφορα καλλιτεχνικά εργαστήρια, για 15 περίπου χρόνια, ενώ συνδέθηκε ιδιαίτερα με το Γιώργο Γουναρόπουλο (Γουναρό, 1890 - 1977) και τον Αμεντέο Μοντιλιάνι (Amedeo Modigliani, 1884 – 1920).
 


Το 1930 επέστρεψε στην Αθήνα, όπου οργάνωσε την πρώτη ατομική του έκθεση στον «Παρνασσό» και ακολούθησαν και άλλες. Η αναγνώριση που έτυχε ως νεωτεριστής ζωγράφος ήταν άμεση. Στα έργα του το νεωτεριστικό ύφος συνδυάζει εξπρεσιονιστικά και διακοσμητικά στοιχεία. Η ζωγραφική του περιστρέφεται γύρω από χρωματικές διαβαθμίσεις ιμπρεσιονιστικού τύπου. Η ίδια λυρική διάθεση φαίνεται να χαρακτηρίζει και την ποιητική του συλλογή, που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1938 με τον τίτλο «Ελιγμοί». 

Ο Doris έλαβε μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ευρώπη (Παρίσι 1926, Μπιενάλε Βενετίας 1936, «Πανελλήνια» 1948 κ. ά.). Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας και σε ιδιωτικές συλλογές ανά τον κόσμο. 

[Ι.Μ.Ε.Τ. artem.gr]








 Γ. Βησσαρίων, Aκουαρέλα, 30Χ40 εκ. 





M. Βουτσά, ακρυλικό σε κόντρα πλακέ, 20Χ30 εκ.
  




Θ. Χρήστου, Λάδι σε μουσαμα, 30χ40εκ.












Δευτέρα 21 Μαΐου 2012

Άρθρο: Το πανανθρώπινο μήνυμα που εκπέμπει η Τέχνη στις κοινωνίες...


Κάθε πολιτισμός έχει τα όρια και το στίγμα του στον ιστορικό χώρο και χρόνο.
Μέσα ωστόσο στην ιστορία του κόσμου, το αρχαιοελληνικό αισθητικό επίτευγμα σημαδεύει την καταγωγή μιας τέχνης με πανανθρώπινο μήνυμα και με διαστάσεις παγκόσμιες, θα έλεγα σχεδόν εξωχρονικές.
Πρώτη έκφραση της αποστασιοποίησης του ανθρώπου από την αναγκαιότητα της φύσης, χάρη στη μεταμόρφωση της ύλης σε πνεύμα, το ελληνικό πλαστικό κατόρθωμα δηλώνει την επίμονη και έλλογη προσπάθεια του καλλιτέχνη να δαμάσει το πάθος και τη μοίρα με τα έργα τού νου και της καρδιάς, αυτά που φέρνουν τον άνθρωπο όλο και πιο κοντά στον Θεό, αυτά που τον οδηγούν δίπλα στον συνάνθρωπο...
Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ από το έργο της «Πολιτισμός και Ελληνισμός- Προσεγγίσεις»
[επιμ. Μαγδαλινή Κουτσουπια, για το Ι.Μ.Ε.Τ. artem.gr]

Τρίτη 15 Μαΐου 2012

Έλληνες Ζωγράφοι: Aλέξανδρος Aλεξανδράκης



Ο Ζωγράφος του Πολέμου

  Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1913. Έδειξε από νωρίς το ταλέντο του στο σχέδιο και τη ζωγραφική, αφού σε ηλικία 17 ετών παρουσίασε 23 έργα του σε ομαδική έκθεση της ΧΑΝ. Το 1931 εισήχθηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και σπούδασε κοντά στο Σπύρο Βικάτο και τον Ουμβέρτο Αργυρό. Αργότερα, παρακολούθησε μαθήματα χαρακτικής από το Γιάννη Κεφαλληνό. Το 1933 εργάστηκε ως σκιτσογράφος στο «Έθνος» και το 1937 αποφοίτησε από την ΑΣΚΤ συγκεντρώνοντας και τα τέσσερα βραβεία που προέβλεπε ο κανονισμός.
Την 28η Οκτωβρίου 1940 η Ελλάδα μπαίνει στον πόλεμο και οι Έλληνες φαντάροι φεύγουν για την Αλβανία «με το χαμόγελο στα χείλη». Ανάμεσα τους και ο Αλέξανδρος Αλεξανδράκης με τα πέντε αδέλφια του. Ο ζωγράφος, με την ιδιότητα του δεκανέα πυροβολικού, πολεμάει στην πρώτη γραμμή.  Στις λιγοστές ωστόσο ώρες ανάπαυσης, αφήνει το όπλο και την ξιφολόγχη από το χέρι για να πιάσει το μολύβι ή όποιο υλικό βρει, και να καταγράψει σε σχέδια  τον αγώνα ενός μικρού λαού ενάντια σε μια αυτοκρατορία. Παρουσιάζει το πραγματικό πρόσωπο του πολέμου αυτού, όπως τον έζησε, σε όλες του τις φάσεις: Ηρωισμός και μεγαλείο, προελάσεις και επιθέσεις, αλλά και πείνα και κακουχία, κρυοπαγήματα και ακρωτηριασμοί, αγωνία και θάνατος. Πτυχές του, όπως η αυταπάρνηση των γυναικών της Πίνδου, η ορμή που διακρίνει τους πολεμιστές, οι επικίνδυνες αναβάσεις στα απόκρημνα βουνά, το πυκνό χιόνι που μετατρέπεται σε σάβανο και άλλες σκηνές από μια δραματική καθημερινότητα, θα ήταν αδύνατο να τις φανταστούμε χωρίς τα σκίτσα του στρατιώτη-ζωγράφου.  
Τα σχέδια αυτά, που λιγότερο περιγράφουν και περισσότερο υποβάλλουν το περιεχόμενο του θέματος, άλλοτε με παχιά και άλλοτε με λεπτή γραμμή, με τη σχηματοποίηση, τα τονισμένα περιγράμματα και τις πυκνές διαγραμμίσεις, αποτέλεσαν τις αφετηρίες για τις αντίστοιχες ζωγραφιές. Το 1946 ο ίδιος ο Αλεξανδράκης παρουσίασε τις ζωγραφιές του πολέμου, στις οποίες συνδυάζονται "εξπρεσιονιστικά και εμπρεσιονιστικά στοιχεία, ρομαντική διάθεση και μπαρόκ χαρακτηριστικά, εξαιρετικό σχέδιο και δύναμη υποβολής του χρώματος".
Στους ειρηνικούς καιρούς των επόμενων δεκαετιών, ο Αλεξανδράκης άλλαξε εντελώς τη θεματολογία του, θέλοντας ίσως να αφήσει πίσω του τη φρίκη του πολέμου. Ασχολήθηκε με το γυμνό, ενώ εικονογράφησε και το Αναγνωστικό της Ε΄ Δημοτικού του 1958. Η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας και άρχισε να συνεργάζεται με ιδρύματα του εξωτερικού.
Επανήλθε στα έργα του πολέμου το 1968, δημοσιεύοντας 80 σχέδια και 22 ζωγραφικούς πίνακες σ’ ένα λεύκωμα με τίτλο «Έτσι πολεμούσαμε το 1949-41». Ήταν και η τελευταία του δραστηριότητα. Πέθανε το ίδιο έτος, σε ηλικία  55 ετών.
 Το 1980 η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας τον τίμησε με μεγάλη αναδρομική έκθεση. Έργα του παρουσιάστηκαν στο Λονδίνο το 1998 και το 2005, ενώ στη Λευκωσία ταξίδεψαν το 1999. Την προσφορά του τίμησε και ο Δήμος Αθηναίων το 2008, που από κοινού με το Ίδρυμα Σ.Ο.Φ.Ι.Α. και το Πολεμικό Μουσείο, διοργάνωσαν έκθεση των σχεδίων και των έργων του από την περίοδο του πολέμου και της Κατοχής, ως επετειακή εκδήλωση της 28ης Οκτωβρίου.

[Αντώνης Δ. Κουτσουπιάς, Πρόεδρος I.M.E.T. artem.gr]









 








Πέμπτη 3 Μαΐου 2012

Έλληνες Ζωγάφοι: Κώστας Λαχάς




Γόνος Ποντίων προσφύγων, ο Κώστας Λαχάς γεννήθηκε το 1936 στο Κάτω Θεοδωράκι του Ν. Κιλκίς. Παράλληλα με τις σπουδές του στο Τμήμα Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ., ξεκίνησε και η ενασχόληση του με το θέατρο, η οποία συνεχίστηκε και σε επαγγελματικό επίπεδο. Εργάστηκε στην "Τέχνη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία", στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), στη γραμματεία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου.
 
Από το 1960 άρχισε να ζωγραφίζει, αλλά και να γράφει. Το Νοέμβριο του 1962 οργανώθηκε η  πρώτη ατομική του έκθεση στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, για να ακολουθήσουν κι άλλες, σε πόλεις της Ελλάδας και της Γερμανίας. Παράλληλα όμως, εξέδωσε αξιόλογα ποιητικά και πεζογραφικά έργα.  Μάλιστα, ο συνθέτης Θ. Μικρούτσικος μελοποίησε στίχους του που  ερμήνευσαν η Δ. Γαλάνη, ο Δ. Μητροπάνος, ο Χρ. Θηβαίος.  
  Για κάποια χρόνια στις δεκαετίες ’60 και ’70,  άσκησε το επάγγελμα του ιατρικού επισκέπτη. Αυτό δεν τον εμπόδισε στο να εργαστεί παράλληλα ως υπεύθυνος του βιβλιοπωλείου και των εκδόσεων "Θεμέλιο", ενώ δραστηριοποιήθηκε και ως καλλιτεχνικός συντάκτης σε εφημερίδες.   
  Το 1972 εγκαινίασε την πρώτη επαγγελματικά οργανωμένη Γκαλερί της Θεσσαλονίκης, τον "Κοχλία". Το 1986 η Γκαλερί έκλεισε, οπότε το 1987 ανέλαβε τη διεύθυνση του Βελλίδειου Πολιτιστικού Κέντρου, ως το 1995. Από το 1999 ήταν ο καλλιτεχνικός σύμβουλος στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Η συνεισφορά του στην πνευματική κίνηση της Θεσσαλονίκης θεωρείται μεγάλη.
[
Ι.Μ.Ε.Τ. artem.gr]








Ορ. Κουτσουπιάς, ακρυλικό σε ξύλο, 40Χ20 εκ.










Κ. Νικολάου, μικτή τεχνική σε ξύλο, 30Χ30εκ.